زورچپونی قدغن

نه آقاجون! فهم زورکی نمیشه. همانطور که کار دل زورکی نمیشه، احساس زورکی نیست. عقل و دل در این مساله متفقند. روح با اجبار سازگار نیست. جسم ولی هم با اجبار سر خم میکند و هم خودش از عوامل بیرونی تاثیر میگیرد و جالب اینکه بر تمامیت خودش و انسان فشار می‌آورد. این جسم جز زحمت و اذیت، لذت و آسایشی نداده است؛ لااقل من اینگونه فکر میکنم. وقتی چیزی قرار نیست فهمیده شود، فهمیده نمیشود. یعنی که چی قرار نیست؟! یعنی دوچیز: یا انسان از فهم آن ابا دارد؛ یک لجاجت ریز پنهان یا به جهتی فرار میکند؛ یا اینکه مستعد فهمیدن نیست... به هر جهت چه گوش و چشمت را ببندی که چیزی را نبینی و نشنوی و چه اینکه نتوانی بفهمی یا نخواهی بفهمی، نخواستنی سوای آن بستن راه ورود فهم، نتیجه یکسان است، نفهمیدن...
....
یک راهی را که میدانی از یک جایی به بعد نمیتوانی قدم از قدم پیشتر نهی و ادامه دهی، یا نهایتی برای خودت متصوّر نمیدانی یا اینکه پایان معلوم آن مطابق اراده یا میل تو نیست، باید چه کنی؟ نادیده بگیری؟ عقلانی این است که اصلا ورود پیدا نکنی؟ از گزینه تجربه چشم‌پوشی کنی؟ این به نظر من یک انتخاب است... واقعیّت این است که تفاوت انسانها به انتخابهایشان است.. حتی، حتی اگر که در یک موقعیت مساوی، دوانسان یک چیز را انتخاب کنند و برگزینند، با این وجود انتخاب‌هایشان یکی نیست؛ چون آنچه که آن دوانسان را بر این انتخاب داشته است، افکار و امیال یکسانی نیست... پس لاجرم انتخابها متفاوت میشود. میگویم لاجرم چون دلم برای حرف دیگری میسوزد که همگان میگویند و اشتباه متداولی است و بگمانم گفتنش جایش اینجا نیست، بماند تا بعد اگر شد. این مقدار تفصیل علی‌الظاهر کفایت میکند...